سیما غفارزاده – ونکوور
یکشنبهٔ گذشته، ۹ مارس ۲۰۲۵، مارک کارنی در انتخابات رهبری حزب لیبرال با کسب بیش از ۸۵ درصد آرا پیروز شد. کارنی امروز جمعه ۱۴ مارس به‌عنوان نخست‌وزیر کانادا سوگند یاد کرد و کارش را آغاز کرد. او همچنین امروز کابینه‌اش را معرفی کرد و دولت تشکیل داد؛ دولتی که تنها تا انتخابات عمومی فدرال در ۲۰ اکتبر سال جاری یا آن‌طور که انتظار می‌رود، خیلی زودتر از آن تاریخ، در قدرت خواهد ماند.
مجلس عوام کانادا در تاریخ ۲۴ مارس از سر گرفته خواهد شد و احزاب مخالف گفته‌اند که دولت اقلیت لیبرال را سرنگون خواهند کرد. اما کارنی این گزینه را دارد که منتظر نماند و انتخابات زودهنگام برگزار کند.
اندرو مک‌دوگال، استادیار سیاست کانادا در دانشگاه تورنتو می‌گوید: «کارنی در حال حاضر سوار بر موجی از احیای حزب لیبرال است که با استعفای ترودو آغاز شد، و سپس پیرو حملات ترامپ، با کاهش بخت و اقبال محافظه‌کاران همراه شد. بنابراین من فکر می‌کنم، از دیدگاه او نیز، این [انتخابات زودهنگام] بسیار منطقی است.»
کارنی اعلام کرده است که تعرفه‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در صدر دستور کار دولتش قرار خواهد داشت. او قول داده است که «در تجارت نیز، مانند هاکی، کانادا برنده خواهد شد.»
مارک کارنی در اولین سخنرانی خود به‌عنوان رهبر حزب لیبرال کانادا، اظهاراتی را بیان کرد که ناظران سیاسی آن را مبهوت‌کننده توصیف کردند. او یکشنبهٔ گذشته پس از پیروزی در رقابت برای رهبری حزب لیبرال، در سالنی پر از هواداران گفت: «می‌دانم که روزهای تاریکی را داریم می‌گذرانیم. روزهای تاریکی که کشوری به وجودش آورده است که دیگر نمی‌توانیم به آن اعتماد کنیم.»
در حالی‌که کاخ سفید تلاش می‌کند تا مردم ایالات متحده را متقاعد کند که آسیب اقتصادی کمی از جنگ تجاری به بار خواهد آمد، کارنی می‌تواند تعدادی از حوزه‌هایی را فهرست کند که فشار قابل‌توجهی بر مردم آمریکا وارد خواهد آورد. البته کانادا ممکن است در این روند آسیب بیشتری ببیند. با این‌حال، کارنی قصد دارد جایگزینی ایجاد کند تا اقتصاد کشور را از وابستگی به ایالات متحده دور کرده و به‌سمت اروپا و آسیا معطوف کند.
و اما داگ فورد، نخست‌وزیر انتاریو، دوشنبهٔ این هفته اعلام کرد که در تلافی سیاست‌های تعرفه‌ای دونالد ترامپ علیه کانادا، ۲۵ درصد اضافه‌بها بر صادرات برق به ایالات متحده اعمال می‌کند و خاطرنشان کرد که تهدیدهای تعرفه‌ای ترامپ به خانواده‌ها در هر دو طرف مرز آسیب می‌رساند. فورد گفت که این اقدام روی ۱٫۵ میلیون خانه و کسب‌و‌کار در سراسر ایالت‌های مینه‌سوتا، میشیگان و نیویورک تأثیر می‌گذارد و روزانه ۴۰۰٬۰۰۰ دلار برای این استان درآمد اضافه خواهد داشت. او گفت: «اگر آمریکا اوضاع را تشدید کند، من در قطع کامل برق درنگ نخواهم کرد.»
استفان لِچه، وزیر انرژی و برق‌رسانی استان انتاریو، نیز گفت که کانادا ۱۲٬۰۰۰ مگاوات برق به ایالات متحده می‌فروشد و تأکید کرد که: «آن‌ها به برق ما نیاز دارند.»
در پاسخ به تصمیم داگ فورد، به‌فاصلهٔ یک روز یعنی سه‌شنبهٔ این هفته، ترامپ تهدید کرد که تعرفه‌های ۲۵ درصدی بر آلومینیوم و فولاد کانادا را به ۵۰ درصد افزایش خواهد داد، هرچند او کمی بعد اعلام کرد که از موضع خود عقب‌نشینی می‌کند. در نتیجه انتاریو نیز موافقت کرد که اضافه‌بهای ۲۵ درصدی‌اش روی صادرات برق به میشیگان، مینه سوتا و نیویورک را به حالت تعلیق دربیاورد.
نکتهٔ جالب‌توجه آنکه ترامپ گفته بود در ایالت‌های مورد هدف انتاریو وضعیت اضطراری برق ملی اعلام خواهد کرد. او در شبکهٔ اجتماعی خود، تروث سوشال، گفته بود: «آیا می‌توانید تصور کنید کانادا آن‌قدر عاجز شود که به برق به‌عنوان چانه‌زنی و تهدید چنگ اندازد و زندگی مردم بی‌گناه را تحت‌تأثیر قرار دهد؟»
این در حالی‌ست که ترامپ تهدید کرده است از تاریخ ۲ آوریل تعرفهٔ خودروهایی را که از کانادا وارد ایالات متحده می‌شوند، «به‌طور قابل‌توجهی» افزایش خواهد داد. او گفته است که این تعرفه‌های خودرو «در اصل، تجارت خودروسازی در کانادا را برای همیشه تعطیل می‌کند. آن اتومبیل‌ها را می‌توان به‌راحتی در ایالات متحده ساخت!» البته صنعت اتومبیل تنها حوزه‌ای نیست که ترامپ چنین برنامه‌ای برایش دارد، یکی از اهداف اصلی او از اعمال تعرفه‌های هنگفت روی محصولات کانادایی آن است که کارخانه‌ها و شرکت‌هایی را که در کانادا محصول تولید می‌کنند، به آمریکا بکشاند و به‌قول خودش کانادا را به زانو دربیاورد…
شایان ذکر است که به‌دنبال پست ترامپ در شبکهٔ تروث سوشال مبنی بر تهدید تعرفه‌ای ۵۰ درصدی‌اش روی آلومینیوم و فولاد کانادا، بازار سهام ابتدا به‌شدت سقوط کرد، هرچند پس از بیانیهٔ مشترک داگ فورد، نخست‌وزیر انتاریو، و هاورد لاتنیک، وزیر بازرگانی ایالات متحدهٔ آمریکا، زیان‌ها کمتر شد. شاخص اقتصادی بازار بورس اوراق بهادار در ایالات متحده، زیان‌هایش را کاهش داد اما پس از اینکه ترامپ در اظهاراتی در خارج از کاخ سفید گفت که برایش مهم نیست چه بر سر بازار سهام می‌آید، این شاخص بار دیگر سقوط کرد.
سه‌شنبهٔ این هفته، هاورد لاتنیک، وزیر بازرگانی ایالات متحدهٔ آمریکا، گفت: «تعرفه‌های ترامپ ارزشش را دارد، حتی اگر موجب رکود اقتصادی شوند.» و البته افزود: «تنها دلیلی هم که ممکن است یک رکود اقتصادی ایجاد شود، به‌دلیل مزخرفات بایدن است که مجبور شدیم با آن سر کنیم.»
به‌نظر می‌رسد دولت ترامپ مصمم است تمام راه‌های ممکن برای «به‌زانودرآوردن کانادا» را طی کند. باید دید نخست‌وزیر بعدی کانادا چگونه سکان این کشتی طوفان‌زده را در دست خواهد گرفت.
